Aktualności
08.09.2011
W galerii "Magnez" czynna jest wystawa ŚWIAT. POEMA NAIWNE Czesława Miłosza, na któą składają się wiersze poety z tomiku wydanego w 1943 r., wkomponowane w fotografie przedstawiające dzieci z warszawskich ulic wykonanw w okresie II wojny światowej. Na oficjalne otwarcie wystawy , podczas którego utwory Czesława Miłosza czytał będzie Michał Chojka - aktor Teatru im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie, zapraszamy w niedzielę 11 września 2011 r. o godz. 15.00.
Wystawa czynna bedzie do 10 października 2011 r.
CZESŁAW MIŁOSZ
Prawnik i dyplomata, poeta, prozaik, eseista, historyk literatury i tłumacz.
Urodził się 30 czerwca 1911 r. w Szetejniach na Ziemiach Zabranych, w dziedzicznym majątku matki położonym nad Niewiażą, niedaleko Kiejdan, jako pierworodny syn Aleksandra Miłosza i Weroniki z Kurnatów Miłoszowej. Rodzina Miłoszów herbu Lubicz legitymowała się starym szlacheckim pochodzeniem ale Aleksander Miłosz był pierwszym pokoleniem zawodowej inteligencji - ukończył wydział budowy dróg i mostów na Politechnice w Rydze. Ze względu na jego pracę zawodową w okresie wczesnego dzieciństwa przyszłego poety rodzina często zmieniała miejsce zamieszkania, wędrując przez cztery lata po Rosji. W tym czasie przyswoił sobie Czesław Miłosz naturalną znajomość dwóch języków – polskiego i rosyjskiego, nieco później osłuchał się także z językiem litewskim.
Krajem lat dziecinnych Czesława Miłosza były Szetejnie, gdzie w dworze dziadków odebrał wykształcenie domowe. W latach 1921-1929 uczęszczał w Wilnie do Gimnazjum im. Króla Zygmunta Augusta. Po maturze podjął studia polonistyczne na Uniwersytecie Stefana Batorego. Kierunek ten nie spełnił jednak oczekiwań poety - głównie przygotowywał kadry nauczycielskie dla gimnazjów. Przepisał się więc po dwóch tygodniach na wydział prawa i tam w 1934 r. uzyskał dyplom magisterski. W trakcie studiów rok akademicki 1931/32 spędził na Uniwersytecie Warszawskim. Będąc studentem prawa należał Czesław Miłosz do koła polonistów i był aktywnym członkiem, a następnie jednym z animatorów Sekcji Twórczości Oryginalnej (STO). Wstąpił też do Akademickiego Klubu Włóczęgów – związku trampów, których łączyło upodobanie do wędrówek. Latem 1931 roku, wraz z dwoma towarzyszami odbył wyprawę czółnem kanadyjskim od jeziora Bodeńskiego do Paryża. W trakcie studiów zadebiutował w 1930 r. na łamach pisma uniwersyteckiego „Alma Mater Vilniensis” wierszami Kompozycja i Podróż. Od 1931 roku był członkiem grupy poetyckiej „Żagary” i współtwórcą miesięcznika o tej samej nazwie poświęconego sztuce, gdzie publikował swoje wiersze. Jesienią 1934 roku, po uzyskaniu dyplomu magisterskiego, wyjechał Czesław Miłosz na stypendium Funduszu Kultury Narodowej do Paryża. Po powrocie pracował w Polskim Radiu Wilno, skąd został zwolniony za liberalizm poglądów i nadmierne lansowanie kultury białoruskiej. Przeniósł się do Warszawy i został zatrudniony w centralnej rozgłośni Polskiego Radia w Warszawie. W 1939 roku uczestniczył w ewakuacji Polskiego Radia. Przez Lublin i Lwów dotarł do Rumunii. W 1940 roku udało mu się powrócić do Wilna, gdzie przyjął obywatelstwo litewskie i podjął starania przedostania się na Zachód. Po wkroczeniu do Wilna Armii Czerwonej w czerwcu 1940 roku, Czesław Miłosz przez zieloną granicę uciekł do Warszawy. Pracował tam jako woźny w Bibliotece Uniwersyteckiej. Jednocześnie uczestniczył w podziemnym życiu literackim, publikował pod pseudonimem Jan Syruć (Wiersze 1940) i B. B. Kózka (Świat (poema naiwne) 1943). W tym ostatnim tomie osiągnął Czesław Miłosz dojrzały, polifoniczny styl, który odtąd stanowił fundament całej jego późniejszej twórczości. Jak sam później dopowiedział „... moje „poema naiwne”, o nieco łudzącej prostocie, jest traktatem filozoficznym...”. Jest też wyrazem usilnego dążenia poety, by zewnętrzne zniewolenie nie spowodowało uzależnienia wewnętrznego: „We mnie był bardzo silny protest przeciwko przechwyceniu. Oni wszyscy byli na dnie, a ja nie chciałem być na dnie!”. Tak więc według Miłosza zagłada rzeczywistości ograniczonej w czasie i przestrzeni nie oznacza zagłady uniwersalnej. Nie oznacza końca Świata. Tym samym nie oznacza również końca poezji. Wszak żyją wiara, nadzieja i miłość.
W 1945 roku Czesław Miłosz opublikował kolejny tom wierszy Ocalenie. Był on jedną z pierwszych książek wydanych w powojennej Polsce i zarazem jedynym jego tomikiem wierszy wydanym oficjalnie, aż do 1980 roku. Po upadku powstania Warszawskiego wyjechał Czesław Miłosz do Krakowa, gdzie pozostawał do końca roku 1945. W tym czasie aktywnie wspierał system stalinowski w Polsce, podjął m. in. pracę w dyplomacji komunistycznego rządu Polski jako attaché kulturalny ambasady w Stanach Zjednoczonych i Paryżu. W 1951 roku poprosił we Francji o azyl polityczny i pozostał tam aż do 1960 roku. W Paryżu nawiązał współpracę z „Kulturą” i jej redaktorem Jerzym Giedroyciem. Instytut Literacki w Paryżu wydał większość dzieł Miłosza. W 1960 roku wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie wykładał literaturę słowiańską na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley oraz na Uniwersytecie Harwarda. W Polsce został oficjalnie potępiony przez Związek Literatów Polskich, do 1980 roku objęty był też zapisem cenzorskim zakazującym nie tylko publikacji utworów ale nawet wymieniania nazwiska.
W 1980 roku Czesław Miłosz otrzymał literacką nagrodę Nobla za całokształt twórczości. W 1981 roku po raz pierwszy od wyjazdu na emigrację odwiedził Polskę. Otrzymał wówczas doktorat honoris causa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, a w 1989 roku Uniwersytetu Jagiellońskiego. Odznaczony Orderem Orła Białego w 1994 roku i Diamentowym Mikrofonem – nagrodą Polskiego Radia w roku 1996.
W 1993 roku na stałe powrócił do Polski i zamieszkał w Krakowie. Tam zmarł 14 sierpnia 2004 roku. Został pochowany w Krypcie Zasłużonych kościoła na Skałce.
W setną rocznicę urodzin poety rok 2011 ogłoszony został Rokiem Miłosza
Stronę zrealizowano przy wsparciu finansowym MKiDN
