Aktualności
04.03.2007
.jpg)
Afrykańskie tatuaże, fryzury i ozdoby
Wystawa ze zbiorów Muzeum Etnograficznego im. Seweryna Udzieli w Krakowie
scenariusz: Jacek Kukuczka
wystawa czynna do 29 kwietnia 2007
Wystawa Afrykańskie tatuaże, fryzury i ozdoby poświęcona jest technikom i zwyczajom związanym z ozdabianiem ciała. Pierwsza z nich to tatuaże bliznowe, czyli innymi słowy skaryfikacje. Powstają one przez wielokrotne nacinanie skóry w tym samym miejscu oraz wprowadzanie w miejsce blizn barwnika lub innych substancji, które odpowiednio „deformują” gojącą się ranę. Powstałe w ten sposób blizny tworzą wzory lub rozległe kompozycje, pokrywające twarz, klatkę piersiowa, plecy, uda. Każdy wzór wykonywany był zgodnie z plemienną tradycją i pozostawał swoistym „dowodem etnicznej tożsamości”. Tatuaż bliznowy posiadał również wiele innych znaczeń, wśród których warto wymienić funkcję zabezpieczającą przed działaniem złych sił, zapewnienie płodności czy wreszcie spełnienie wymaganych, plemiennych kanonów urody.
Inną specyfiką mieszkańców Afryki jest zamiłowanie do oryginalnych fryzur. Ten typ zdobienia ciała przeżywa obecnie ogromny rozkwit. Chociaż współcześnie fryzury są już tylko wyrazem indywidualnych upodobań i dowodem wielkiej fantazji, do niedawna – podobnie jak skaryfikacje - pozostawały ściśle powiązane z pozycją społeczną, przynależnością etniczną, płcią i wiekiem. Obecna wybujałość form i kształtów fryzur jest wynikiem przenikania się etnicznych tradycji i pomysłowości ich twórców.
I wreszcie ozdoby, czyli biżuteria, amulety i elementy stroju. W umiejętny sposób podkreślają one urodę, zaznaczają pozycję społeczną i pełnią funkcje powiązane z wierzeniami religijnymi. W wielu przypadkach afrykańskie ozdoby zadziwiają precyzją wykonania i użytych do wyrobu materiałów.
Wszystkie opisane pokrótce sposoby zdobienia ciała, ich funkcje i wielość znaczeń ukazują przede wszystkim bezcenne fotografie, które posiadają nie tylko wartość etnograficznego dokumentu, ale także poświadczają talent i umiejętność obserwacji jaką wykazali się ich autorzy. Niezależnie od czasu wykonania, zarówno zdjęcia jak i obiekty, a wśród nich ozdoby, przedmioty kultu i codziennego użytku, ukazują bogactwo i oryginalność afrykańskiej sztuki i rzemiosła. Odsłaniają Afrykę w kategoriach piękna, które nas może często zadziwiać, lecz które dla mieszkańców tego kontynentu było i jest wyrazem przywiązania do własnych tradycji, wierzeń i kanonów estetycznych.
Inną specyfiką mieszkańców Afryki jest zamiłowanie do oryginalnych fryzur. Ten typ zdobienia ciała przeżywa obecnie ogromny rozkwit. Chociaż współcześnie fryzury są już tylko wyrazem indywidualnych upodobań i dowodem wielkiej fantazji, do niedawna – podobnie jak skaryfikacje - pozostawały ściśle powiązane z pozycją społeczną, przynależnością etniczną, płcią i wiekiem. Obecna wybujałość form i kształtów fryzur jest wynikiem przenikania się etnicznych tradycji i pomysłowości ich twórców.
I wreszcie ozdoby, czyli biżuteria, amulety i elementy stroju. W umiejętny sposób podkreślają one urodę, zaznaczają pozycję społeczną i pełnią funkcje powiązane z wierzeniami religijnymi. W wielu przypadkach afrykańskie ozdoby zadziwiają precyzją wykonania i użytych do wyrobu materiałów.
Wszystkie opisane pokrótce sposoby zdobienia ciała, ich funkcje i wielość znaczeń ukazują przede wszystkim bezcenne fotografie, które posiadają nie tylko wartość etnograficznego dokumentu, ale także poświadczają talent i umiejętność obserwacji jaką wykazali się ich autorzy. Niezależnie od czasu wykonania, zarówno zdjęcia jak i obiekty, a wśród nich ozdoby, przedmioty kultu i codziennego użytku, ukazują bogactwo i oryginalność afrykańskiej sztuki i rzemiosła. Odsłaniają Afrykę w kategoriach piękna, które nas może często zadziwiać, lecz które dla mieszkańców tego kontynentu było i jest wyrazem przywiązania do własnych tradycji, wierzeń i kanonów estetycznych.
.jpg)
Stronę zrealizowano przy wsparciu finansowym MKiDN
